بهروش سریع

انواع کشتی ها

انواع کشتی ها -Types of Vessels

1-کشتی های حمل کننده محموله های سنتی (کالاهای عمومی)

General Cargo Vessels

از این نوع کشتی ها بیشتر تا اواسط دهه 1960 لستفاده میشد.برای تخلیه وبارگیری این کشتی ها از تجهیزات بندری ویا در مواردی که کشتی در بندر کوچکتری پهلو میگرفت از جراثقال کشتی استفاده میگردید .بنابراین این کشتیها بیشتر در جایی کاربرد دارند که دستمزد نیروی انسانی پایین و تسهیلات بندری برای کشتی های بزرگ کانتینر(بارگنج) بر مناسب نیست .در حال حاضر کشتی های چند منظوره وظیفه این نوع کشتی ها را بعهده دارند.

2-کشتیهای "گشتباربر "

UNITLOAD VESSELS

کشتیهایی که محموله های بسته شمار حمل می کنند وبه مرور که دستمزدها رو به افزایش گذاشت وصرفه جویی در هزینه های تخلیه وبارگیری ضرورت یافت،وارد صحنه شدند .بسیاری از این کشتیها در واقع همان کشتیها در واقع همان کشتیهای نسل قدیمی تر بودند که در آنها تغییر وتحولی ایجاد شد و بارگیری یا تخلیه آنها با بارکشهای باربردار  FORK LIFT TRUCKS میسر شده بودو خن های کشتی گشاد تر بودند تا بتوان در هر بندر کالاهای بسته ای را در آنها به آسانی جا داد..بر روی عرشه این کشتی ها کانتینر را نیز می توان بارگیری وحمل کرد.در این صورت این کشتیها را نیمه کانتینر بر یا نیمه بار گنج بر می نامند.

منظور از گشتبار یا تک بار UNITLOAD ،مقداری از یک محموله است که اگرچه خود به صورت بسته یا عدل یا نگله است ولی بمنظور سهولت در تخلیه وبارگیری در یک واحد بزرگتر جمع آوری وبسته بندی شده وبه شکل یک بسته مستقل ویکجا در می آید.

3-کشتی های کانتینر بر (بارگنج بر )

CONTAINER VESSELS

فکر ساخت این کشتی ها در سال 1965 را شخصی بنام MALCOM MCLEAN که در کار کامیون داری فعالیت داشت مطرح ساخت وبا تغییر نام مؤسسه اش به SEALAND کشتی های مخزنی مایع بر TANKERS را برای حمل بارگنج وتریلر (پی کشند)تغییر داد.او در همین سالها با حمل بار گنج ها بوسیله کشتی،بین سواحل غربی وشرقی آمریکا،با راه آهن وکامیون به رقابت برخاست.بسیاری از این کشتی ها خود دارای وسایل تخلیه وبارگیری نیستند وکانتینر (بارگنج)ها وسیله جرثقیل های دروازه ای (GANTRY CRANE) بنادر تخلیه وبارگیری میشوند،هرچند کشتی هایی که به بنادر فاقد ایت قبیل تجهیزات سر می زنند خود باید دارای وسایل لازم باشند.کشتی های بارگنجی چند نسل را طی کرده اند که هر نسلی از نسل خود عظیم تر است.

نسل اول -   14000GRT                     معادل                         780   TEU               یاکانتینر 20 فوتی 

نسل دوم-   25000GRT                     معادل                         1500 TEU                یاکانتینر 20 فوتی        

نسل سوم- 55000GRT                     معادل                         3000 TEU                یاکانتینر 20 فوتی

نسل چهارم- 65000GRT                   معادل                         4000 TEU                 یاکانتینر 20 فوتی

نسل پنجم-   GRT                             معادل                         8000 TEU                 یاکانتینر 20 فوتی

ظرفیت های یاد شده تقریبی هستند،در یک منبع دیگر -مثلاً- ظرفیت کشتیهای نسل اول را 600 تا 1000و نسل دوم را 1100 تا 1800 کانتینر (بارگنج) 20 فوتی ذکر کرده اند.

TEU علامت اختصاری عبارت "TWENTY FEET EQUIVALENT UNIT" واحدی برابر 20 فوت است.بنابراین یک بارگنج 20 فوتی برابر یک TEU ویک بار گنج 40 فوتی برابر 2X TEU میباشد.

مشخصات یک کشتی از نسل سوم بطور تقریب به شرح زیر است :

طول برابر 287 متر،پهنا برابر 32 متر ،ارتفاع برابر 50 متر ،برد 32000 کیلومتر،سرعت 26 گره دریایی ،خدمه 35 نفر، ظرفیت سوخت گیری 11000 تن،بها حدود 75 میلیون دلار،ظرفیت بارگیری بارگنج 3000 واحد در 9 سطح زیرین و 3 سطح روی عرشه .

کشتی های نسل چهارم وبعد از آن را پساپانا ماکس (POST PANA MAX) نامیده می شوند که از مشخصات بارز پهنای آنهاست.مثلاً پهنای 40 متر که صفافی به تعداد وسطوح ذکر شده را میسر میسازد ودر بدترین شرایط دریایی ثبات قابل توجهی دارد.

بهر حال باید توجه داشت که با سرعت تغییرات وتحولات در فن آوری ومیزان داد وستد جهانی این ارقام کهنه می شوند. امروزه صحبت از نسلی جدید از کشتی ها است که قادرند 18000 کانتینر (TEU) را حمل کنند واینک در آبهای بین المللی تردد دارند.

LIFT ON-LIFT OFF =LO-LO نام دیگری است برای کشتی های بارگنج بر که کانتینر ها را به وسیله جرثقیل به آن بارگیری ویا از آن تخلیه میکنند.شاید کلمه (بردار وبگذار )معادل مناسبی برای آن باشد.

4- کشتیهای  RO-RO (رو-رو)

ROLL ON-ROLL OFF

این کشتی ها برای انواعی از کالا بکار میروند،از کالاهای عمومی (GENERAL CARGO) ,ومحوله های سنگین و کانتینر تا وسایط نقلیه چرخدار چون کامیون وتریلی.محموله هایی که ماهیت آنها اقتضا میکند ابتدا روی یک وسیله نقلیه مثل تریلی بارگیری می شوند وسپس این وسیله با بار خود به داخل کشتی رانده ودر مقصد نیز به اصطلاح روی پای خود از کشتی بیرون رانده میشود.بدین ترتیب از گذاشت وبرداشت محموله واحتمال آسیب دیدن آن جلوگیری بعمل می آید.

5-  LASH ها

LIGHTER ABOARD SHIPS

در واقع کشتی هایی هستند که قادر به بارگیری و حمل نوعی دوبه ها هستند که برای حمل ونقل بین اقیانوس ها و آبراهای داخلی کاربرد دارند.مثلاً چند بارج در مبدأیی در کنار رودخانه EBLE در آلمان بارگیری می کنند،رودخانه را پیموده ودر بندر هامبورگ یا برمن روی کشتی LASH جای می گیرند.سپس این کشتی اقیانوی اطلس را طی کرده و در بندر مقصد -مثلاً در نیواورلان-پهلو گرفته،بارج ها را تخلیه می کند.این بارج ها با طی مسافتی در رودخانه می سی سی پی،کالا با کانتینرهای خود را در بندر مقصد واقع در کنار این رودخانه تحویل میدهد.بارج ها خود فاقد نیروی کشش هستند وبه وسیله یک کشنده یا نیروی کشش یدک میشوند.

6- کشتی های بزرگ فله بر

PANAMAX BULK CARRIERS

این کشتی ها را TRAMP نیز می نامند زیرا غالباً برای یک سفر اجاره می شوند ومخصوص حمل غلات و حبوبات و کالاهای فله چون زغال سنگ وسنگ آهن و امثالهم هستند.این کشتی ها فاقد وسایل وتجهیزات تخلیه وبارگیری می باشند.این نوع کشتی ها را که از لحاظ ابعاد آنها را POST PANMAX می نامند دارای ظرفیت بیش از  DWT تن7000 است نوعی از کشتی ها به (OIL-BULK-OBO) lموسومند .وجه تمایز پاناماکس از آن جهت بوده است که این کشتی ها قادر به عبور از کانال پاناما نمی باشند.

-نوع کانتینربر این کشتی ها به  POST PANAMAX SHIPS موسومندکه ظرفیتی بالغ بر 7 تا 9 بارگنج را دارند.

7-نفت کش ها 

OIL TANKERS

این نوع کشتی ها را غول دریاها نامیده اند که بزرگترین بخش از ناوگان دریایی را تشکیل می دهند. در سالهای بعد از جنگ اندازه این کشتی ها از 50 هزار DWT که اجازه عبور از تنگه پاناما را داشت بیشتر شد.بعد از بسته شدن ترعه سوئز در سال 1976 کشتی های نفت کش مجبور بودند جنوب افریقا را دور بزنند،بنابراین کشتی های بزرگتر تا ظرفیت 500000 GRT ساخته شدند تا حمل کالا را مقرون به صرفه کنند.اندازه یکی از این کشتی ها را سه برابر یک زمین فوتبال برآورد کرده اند وآبخوری بیش از 20 دارد. بازار کشتی های نفت کش در اختیار شرکت های بزرگ نفتی است واغلب قراردادهای چارتر این کشتی ها در لندن منعقد می گردد.

8- کشتی های ساحلی یا تغذیه کننده

FEEDER

اینها در آب های ساحلی ومسافت های کوتاه مورد استفاده قرار می گیرند محموله های کشتی های بزرگ را که یا قادر به پهلوگیری در بنادر فرعی تر نیستند ویا برنامه پهلوگیری در بندر خاصی را ندارند،جابجا می کنند.

 کشتی های بزرگ بارگنج بر ظرفیت بیش از 4000 واحد TEU  به جهات اقتصادی (درآمد-هزینه )کشتی نمیتوانند به تعداد زیادی بندر سر بزنند بلکه فقط طبق برنامه در تعداد معدودی از بندرهای عمده (اصلی) پهلو میگیرند. در این حالت کشتی های فیدریا به اصطلاح (تغذیه کننده) بین بنادر دیگر تا بندر محل استقرار کشتی بزرگ تردد کرده و در تأمین بار یا تخلیه محموله های کشتی بزرگ فعالیت می کنند.

9- کشتی های مخصوص 

کشتی های حامل محموله های سنگین یا HEAVY LIFT ،کشتی حمل دام زنده LIVE STOCK CARRIERS ، قایق های حمل یا استقرار سکوهای نقتی SUPPLY BOATS ،کشتی های یخچالی برای حمل میوه ویا گوشت ویا محصولات مشابه REEFER VESSELS ،کشتی های مخصوص حمل اتومبیل CAR CARRIER ویدک کش TUG BOATS از این دسته اند.

10-از انواع دیگر کشتی ها میتوان موارد زیر را نام برد :

• کشتی حمل گاز مایع طبیعی LNG
• کشتی حمل گاز مایع نفت LPG
• (MULTIPURPOSE SHIP) کشتی چند منظوره 
• TANKER که بطور عام کشتی های مخزنی هستند.