بهروش سریع

ترانزیت جاده ای »»» موقعیت جغرافیایی ومواصلاتی «««

الف- موقعیت جغرافیایی ومواصلاتی   

Section I : Geographical location and linkage

جمهوری اسلامی ایران به لحاظ موقعیت خود در پهنه جغرافیایی جهان وبرخورداری از یک مزیت استراتژیک چون پلی ارتباطی بین آسیا واروپا در جهت شمال به جنوب وشرق به غرب،کشورهای آسیای میانه،آسیای جنوب شرقی وشبه قاره هند را به کشورهای غرب آسیا واروپا همچنین کشورهای محصور در خشکی آسیای مرکزی وافغانستان را به آبهای گرم خلیج فارس ودریای عمان متصل ومرتبط می سازد.

کشور ایران سابقه ای دیرین در امر راهسازی وایجاد شبکه های مواصلاتی وترانزیت کالا بین شرق وغرب داشته است :راههای شاهی دوره هخامنشی از راه های مهم آن عصر بوده است که شوش (مرکز حکومت موقت)را به نقاط مختلف قلمرو امپراطوری از جمله به سارد ،تخت جمشید وهگمتانه (همدان)مرتبط میساخته است.هردوت،مورخ یونانی ودکتر گیرشمن باستان شناس فرانسوی طول راه شوش تا سارد را بین 2500 تا 2680 کیلومتر برآورد کردند که در کنار ایت راه 111 کاروانسرا بوده است وکاروانها این راه را در 90 روز طی می کرده اند.

راه ابریشم مهمترین شاهراه بازرگانی دوره اشکانی بوده که از مرزهای شمال غربی چیمن شروع وپس از عبور از فلات ایران به بین النهرین وسویه می رفته وبه بندر انطاکیه در ساحل مدیترانه میپوسته است.راه بزرگ خراسان هم از بغداد تا بلخ را در دوره ی عباسیان دربرمی گرفته است.

ایران با 7 کشور همسایه است که تعدادی از آنها محصور در خشکی بوده وراهی به آبهای آزاد ندارند.

طول مرزهای ایران با کشورهای همسایه بطور تقریبی به این شرح است :

طول سواحل خزر :                                             657

طول سواحل خلیج فاری ودریای عمان  :               2043

                                                                    ________

جمع طول مرزها ودریاها                                     8736

حمل ونقل ترانزیتی (گذربری) به دنبال گشوده شدن کشورهای بلوک شووروی سابق به بازارهای جهان در سال 1373،ایران را بعنوان بهترین راخ ترانزیتی مطرح ساخت و مقدار کالاهای عمومی (جنرال کارگو)ترانزیت شده فقط از طریق جاده را به متجاوز از یک میلیون وششصد تن و در سال 1374 به حدود 2 میلیون تن رسانید که در سالهای بعد بعلت مسائل ومشکلات عدیده رو به کاهش نهاد.

در سال 1377 جمع کالای غیر نفتی ترانزیت عبوری از طریق جاده های ایران قریب به یک میلیون ویکصد هزار تن و توسط راه آهن 451 هزار تن بوده است،هر چند این کاهش خوشبختانه با عبور محموله های سوختی ترانزیتی تا سال 1378 جبران شد.

جمع مواد وکالای ترانزیتی از مسیر ایران (اعم از مواد نفتی وغیر نفتی )سال 1392 بالغ بر 12084851 تن بوده است که نسبت به سال قبل حدود 4 درصد افزایش نشان می دهد.

از مقدار مزبور 6787715 تن مواد غیر نفتی وبقیه کالاهای نفتی تشکیل داده است.

سهم راه آهن نیز از کل رقم ترانزیت کالا 494395 تن بوده است.

فعالترین مرزهای کشور در ترانزیت خروج کالا به ترتیب مرزهای پرویز خان،شهید رجایی وباهنر،بازرگان ،باشماق وسرخس بوده است.