بهروش سریع

مسیر عمده ترانزیتی (گذربری) در ایران

مسیر عمده ترانزیتی (گذربری) در ایران

1- مسیر جاده ای

این مسیر بطور کلی به دو دسته شمالی-جنوبی وشرقی-غربی تقسیم می شوند.مسیر اول مرزهای شمالی را به بنادر جنوبی کشور ومسیر دوم نقاطی در مرزهای ترکمنستان وافغانستان 

وپاکستان را به کشورهای همجوار ایران در غرب وشمال غربی مرتبط می سازد.

تجارت دو سال اول فعالیت ترانزیتی نشان داد که ایران موقعیت مناسبی برای حمل محمولات گذربری (ترانزیتی) شبه قاره هند،کشورهای حوزه خلیج فارس،خاورمیانه وآسیای جنوبی به کشورهای قفقاز وآسیای میانه وهمینطور نواحی غرب پاکستان غرب پاکستان وافغانستان حائز است.

سال های جنگ ومسائل مرتبط با آن پروژه احداث مجتمع بندری شهید رجایی را با تأخیری طولانی مواجه ساخت وسبب شد که بنادر « پرت راشد» و« جبل علی» و « خورفکان» وبعداً « حرمیه» به صورت بندرهای پایه در خلیج فارس درآیند وبندرعباس به بندر درجه دوم تبدیل شود.

همانطور که می دانید شرکت های بزرگ کشتیرانی در هر منطقه به بندر یا بنادر پایه نیاز دارند تا محموله های کشتی های بزرگ مربوط به کشورهای منطقه را در آن بندر تخلیه کنند وسپس محموله های هر کشور با کشتی های کوچکتر به بنادری که فرعی تلقی می شوند حمل گردد.

بنادر پایه از لحاظ سخت افزاری ونرم افزاری مجهز بوده وتردد کشتی ها به این گونه بنادر دارای صرفه اقتصادی است.

نظر به اینکه کرایه حمل به بندر پایه ارزان تر از بندر فرعی است،کرایه حمل دریایی به بندر عباس گران تر از بندر دوبی تمام می شود واین امر عملاً ایران را در دور رقابت دریایی در تنگنا قرار داده است.

دست یابی به جایگاه مطلوب برای این بندر مستلزم سرمایه گذاری سنگین زیر بنایی در توسعه وتجهیز همه جانبه بندر وفرودگاه وتأسیسات حمل ونقل هوایی است تا بتواند به نوبه خود به صورت یک AIR-SEA HUB درآید.

همچنین این موقعیت وقتی وقتی می تواند مزیت باشد که با سایر عوامل ولوازم دخیل در این عرصه توام گردد.

موانع زیر در عدم توفیق فعالیت ترانزیت در کشور مؤثر بوده اند :

• معطلی وهزینه های روز افزون اخذ روادید وتردد در قلمرو کشورهای مسیر آسیای میانه که قیمت نهایی حمل از طریق ایران را افزایش داده است.
• تزلزل ونابسامانی در تأمین پوشش های بیمه ای برا ترانزیت .
• ایجاد مشکلات عدیده توسط مأموران کشورهای مسیر وتوقف های مرزی برای کامیون ها.
• تغییرات پی در پی دستورالعمل ومقررات وموانع عدیده گمرکی .
  
  
• اتخاذ تصمیمات ناگهانی وبدون اطلاع قبلی،مثل بستن مرز یا موارد قرنطینه های وایجاد محدودیت در عبور کالا.
  
  
• فقدان امکانات برنامه ریزی وعدم استفاده از توان ناوگان ملی در حمل جاده ای به نحوی که بتوان زمان وقیمت معینی را در یک دوره برای مشتریان تضمین نمود.
  
  
• فک پلمپ کامیونها بدون رعایت مقررات گمرکی.
  
  
• وضع عوارض توسط عوامل محلی (استانی) واخذ وجوه متعدد من غیر رسم در داخل وخارج از کشور از رانندگان ایرانی.
  
  
• فرسودگی ناوگان ایرانی وکندی ویا فقدان تحرک لازم در حمل ونقل جاده ای کشور وطولانی شدن مدت زمان ترانزیت.
  
  
• وجود تنگناهای شبکه های راه آهن وجاده در کشورهای آسیای میانه وعدم آشنایی آنها به ضوابط وعملکرد حمل ونقلی وفقدان همکاریها و هماهنگی های مؤثر منطقه ای.
  
  
• ومهمتر از همه فقدات یک نگرش مثبت وترغیبی بجای تهدید در مورد این فعالیت.

وجود عوامل بازدارنده سبب گردیده است تا از سال 1374 به بعد مسیرهای رقیب در برابر مسیر ایران مطرح وفعال گردند.